HABER NEDİR?
Dün bilmediğimiz ama bugün öğrendiğimiz şeylerin her biri haberdir. İnsanların hakkında konuşacakları şeylerdir. Bir olayın raporudur, özetidir, gibi çeşitli öz tanımlamalar bulunmaktadır.
Haber gerçek olmalıdır! İlk kez duyduğunuz dedikodular veya söylentiler, doğruluğu ispatlanana kadar haber dönüştürülmez.
HABERİN 3 ÖNEMLİ ÖZELLİĞİ
*Zamanında verilmesi, sunulması.
*Okur/İzler kitlenin ilgisini çekmeli.
*Anlaşılır bir dille sunulmalı.
HABERİN TEMEL ÖZELLİKLERİ
*Haber günceldir. Yeni olmuş veya tekrar oluşan olaylar hakkındadır.
*Haber sistematik değildir. Ayrı olay ve oluşumlarla ilgilenir.
*Haber dayanaksızdır.
*Haber olay meydana gelmeden verilebilir.
HABERİN İŞLEVLERİ
*Haber verme
*Eğlence
*Eğitim
*Bilgilendirme
HABER DEĞERLERİ
Herhangi bir eylemin hedef kitlelere ulaştırılması için içermesi gerekli özelliklere haber değerleri denir. Bir olayın haber olarak ele alınmasında bazı özelliklere sahip olması gereklidir.
*Zamanlılık *İlginçlik
*Güncellik *Nadirlik
*Yakınlık *Heyecanlılık
*Önemlilik *Orjinallik ve Gariplik
*İlgi Düzeyi
HABER DEĞERLENDİRME İLKELERİ
Haberin objektifliği, nesnelliği, yanlılığı yada taşıdığı sorumluluk gibi somut olmayan kurallar haber değerlendirme ilkelerindendir. Haber değerlendirme muhabirin, editörün, kendi bakış açısını siyasi bakışını ve medya kuruluşunun yayın politikasını ön planda tutmaktadır.
Medya kuruluşları haberi üç değişik açıdan değerlendirir.
Ciddi Yaklaşım - Fikir gazeteciliği vb.
Renkli Haber Yaklaşım - Magazinsel
Karma Yaklaşım - Anaakım medya
HABER ÖĞELERİ : 5N1K
Bir haberi oluşturan temel unsurlar 5n1k formülünde ifadesini bulan ve haber öğeleri olarakta bilinen 6 sorunun yanıtından oluşur. Bir haberin temel olarak şu sorulara yanıt vermesi beklenir.
*Ne - Ne oldu? Olay nedir?
*Nerede - Olay nerede gerçekleştir?
*Ne zaman - Olay ne zaman oldu?
*Neden - Olayın nedenleri neler?
*Nasıl - Olay nasıl gerçekleşti?
*Kim - Olayın kahramanları kim?
HABER KAYNAKLARI
*Cumhurbaşkanlığı
*Başbakanlık
*Parlamento
*Bakanlıklar
*Adliyeler
*Üniversiteler
*Hastaneler
*Ticari kuruluşlar
BİRİNCİ EL KAYNAKLAR
Muhabirin bizzat olaya tanıklık ettiği, izlediği yada olayın içinde yer alan kişilere dayanarak yaptığı haberdir. Muhabirin kaynağa telefonla ulaştığı haberler, röportajlar bu tip haber kaynaklarını oluşturur. Kaynak haberin kendisidir.
İKİNCİ EL KAYNAKLAR
Haber ajansları, kamu ve özel sektör kuruluşları, dernek, vakıflardan çeşitli yöntemlerle alınan bilgi, belge ve verilerle oluşturulan haberin kaynağıdır. Haber, 3. şahıstan alınır. Birinci kaynaklardan alınan bilgileri teyit etmeden kullanılabilecek en yararlı yöntemdir.
HABERDE DOĞRULUK
Haberin doğru olması, haberde verilen bilgilerin doğru olması anlamına gelir. Haberciliğin temel amacı, doğru bilgi vermektir. Yalan yada yanlış, gerçekdışı bilgi, dedikodu yada fısıltıya dayalı bilgi haberde yer almamalıdır.
HABERDE GERÇEKLİK
Haber içeriklerinin görünen gerçeğe uygunluğunu ifade etmektedir. Haber yazım tekniğinin ve haberciliğin temel ilke ve kurallarına uygun yazılmış, haber kaynağı gerçek olan ve görünür gerçekliği tanımlayan haberler gerçeğe uygun haberlerdir.
HABERDE OBJEKTİFLİK
Haberin objektifliği kavramı, haberin yansızlığını ifade eder. Objektiflik, haber olayını bireysel etkilerden uzak, doğruyu yansız bir düzenlemeyle olduğu gibi vermek ve gerçeklerden ayrılmamaktır. Bir haber in objektif olduğunu ileri sürebilmek için asgari üç koşulu sağlaması gerektiği kabul edilir;
Netlik unsuru; Habercinin kaynak göstermesidir.
Denge unsuru; Farklı görüşlere eşit derecede yaklaşmaktır.
Eşit alan/eşit zaman unsuru; Farklı görüşlere eşit şartlarda yer vermektir.
BU YAZILARIMDA İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR
Objektiflik Hakkında Yazdığım Yazı İçin BURAYA
İnternet Teknolojilerinin Tarihi Hakkında Yazdığım Yazı İçin BURAYA
İletişimci Yemini Etmek Hakkında Yazdığım Yazı İçin BURAYA
Dün bilmediğimiz ama bugün öğrendiğimiz şeylerin her biri haberdir. İnsanların hakkında konuşacakları şeylerdir. Bir olayın raporudur, özetidir, gibi çeşitli öz tanımlamalar bulunmaktadır.
Haber gerçek olmalıdır! İlk kez duyduğunuz dedikodular veya söylentiler, doğruluğu ispatlanana kadar haber dönüştürülmez.
HABERİN 3 ÖNEMLİ ÖZELLİĞİ
*Zamanında verilmesi, sunulması.
*Okur/İzler kitlenin ilgisini çekmeli.
*Anlaşılır bir dille sunulmalı.
HABERİN TEMEL ÖZELLİKLERİ
*Haber günceldir. Yeni olmuş veya tekrar oluşan olaylar hakkındadır.
*Haber sistematik değildir. Ayrı olay ve oluşumlarla ilgilenir.
*Haber dayanaksızdır.
*Haber olay meydana gelmeden verilebilir.
HABERİN İŞLEVLERİ
*Haber verme
*Eğlence
*Eğitim
*Bilgilendirme
HABER DEĞERLERİ
Herhangi bir eylemin hedef kitlelere ulaştırılması için içermesi gerekli özelliklere haber değerleri denir. Bir olayın haber olarak ele alınmasında bazı özelliklere sahip olması gereklidir.
*Zamanlılık *İlginçlik
*Güncellik *Nadirlik
*Yakınlık *Heyecanlılık
*Önemlilik *Orjinallik ve Gariplik
*İlgi Düzeyi
HABER DEĞERLENDİRME İLKELERİ
Haberin objektifliği, nesnelliği, yanlılığı yada taşıdığı sorumluluk gibi somut olmayan kurallar haber değerlendirme ilkelerindendir. Haber değerlendirme muhabirin, editörün, kendi bakış açısını siyasi bakışını ve medya kuruluşunun yayın politikasını ön planda tutmaktadır.
Medya kuruluşları haberi üç değişik açıdan değerlendirir.
Ciddi Yaklaşım - Fikir gazeteciliği vb.
Renkli Haber Yaklaşım - Magazinsel
Karma Yaklaşım - Anaakım medya
HABER ÖĞELERİ : 5N1K
Bir haberi oluşturan temel unsurlar 5n1k formülünde ifadesini bulan ve haber öğeleri olarakta bilinen 6 sorunun yanıtından oluşur. Bir haberin temel olarak şu sorulara yanıt vermesi beklenir.
*Ne - Ne oldu? Olay nedir?
*Nerede - Olay nerede gerçekleştir?
*Ne zaman - Olay ne zaman oldu?
*Neden - Olayın nedenleri neler?
*Nasıl - Olay nasıl gerçekleşti?
*Kim - Olayın kahramanları kim?
HABER KAYNAKLARI
*Cumhurbaşkanlığı
*Başbakanlık
*Parlamento
*Bakanlıklar
*Adliyeler
*Üniversiteler
*Hastaneler
*Ticari kuruluşlar
BİRİNCİ EL KAYNAKLAR
Muhabirin bizzat olaya tanıklık ettiği, izlediği yada olayın içinde yer alan kişilere dayanarak yaptığı haberdir. Muhabirin kaynağa telefonla ulaştığı haberler, röportajlar bu tip haber kaynaklarını oluşturur. Kaynak haberin kendisidir.
İKİNCİ EL KAYNAKLAR
Haber ajansları, kamu ve özel sektör kuruluşları, dernek, vakıflardan çeşitli yöntemlerle alınan bilgi, belge ve verilerle oluşturulan haberin kaynağıdır. Haber, 3. şahıstan alınır. Birinci kaynaklardan alınan bilgileri teyit etmeden kullanılabilecek en yararlı yöntemdir.
HABERDE DOĞRULUK
Haberin doğru olması, haberde verilen bilgilerin doğru olması anlamına gelir. Haberciliğin temel amacı, doğru bilgi vermektir. Yalan yada yanlış, gerçekdışı bilgi, dedikodu yada fısıltıya dayalı bilgi haberde yer almamalıdır.
HABERDE GERÇEKLİK
Haber içeriklerinin görünen gerçeğe uygunluğunu ifade etmektedir. Haber yazım tekniğinin ve haberciliğin temel ilke ve kurallarına uygun yazılmış, haber kaynağı gerçek olan ve görünür gerçekliği tanımlayan haberler gerçeğe uygun haberlerdir.
HABERDE OBJEKTİFLİK
Haberin objektifliği kavramı, haberin yansızlığını ifade eder. Objektiflik, haber olayını bireysel etkilerden uzak, doğruyu yansız bir düzenlemeyle olduğu gibi vermek ve gerçeklerden ayrılmamaktır. Bir haber in objektif olduğunu ileri sürebilmek için asgari üç koşulu sağlaması gerektiği kabul edilir;
Netlik unsuru; Habercinin kaynak göstermesidir.
Denge unsuru; Farklı görüşlere eşit derecede yaklaşmaktır.
Eşit alan/eşit zaman unsuru; Farklı görüşlere eşit şartlarda yer vermektir.
BU YAZILARIMDA İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR
Objektiflik Hakkında Yazdığım Yazı İçin BURAYA
İnternet Teknolojilerinin Tarihi Hakkında Yazdığım Yazı İçin BURAYA
İletişimci Yemini Etmek Hakkında Yazdığım Yazı İçin BURAYA
Tags
5N1K Nedir
Haber Nedir
Haberciliğin Temel Kavramları
Habercilik Kavramları
Habercilik Mesleği
Haberin Özellikleri
Medya